fbpx
Dzisiaj jest: 28 Marzec 2024    |    Imieniny obchodzą: Aniela, Sykstus, Joanna

Ludzie pióra, drukarze

Franciszek Skoryna

Franciszek Skoryna

Franciszek Skoryna

Franciszek Skoryna

Franciszek Skoryna (1490 – 1541) – drukarz, humanista, nazywany jest wileńskim Gutenbergiem i ojcem literatury białoruskiej. Urodził się w Połocku, studiował w Krakowie, w 1522 r. założył pierwszą wileńską drukarnię, drukował książki w jęz. ruskim, który dziś jest nazywany proto – białoruskim.

Władysław Syrokomla

Władysław Syrokomla

Władysław Syrokomla, właśc. Ludwik Kondratowicz (1823 – 1862) – poeta doby romantyzmu, tłumacz, nazywany lirnikiem wioskowym, gdyż jest autorem wielu gawęd – utworów pisanych prostym, dostępnym językiem, bohaterami których są chłopi i szlachta zaściankowa. Był zwolennikiem uwłaszczenia chłopów, wiele uwagi tej tematyce poświęcał w swej twórczości.
Urodzony w Smolhowie ( obecnie tereny Białorusi), pochodził z niebogatej szlachty, herbu Syrokomla.
Od 1852 r. mieszkał w Wilnie albo w dworku Borejkowszczyzna niedaleko Wilna. Prowadził salonik literacki, współpracował ze S. Moniuszką przy tworzeniu śpiewnika domowego, współpracował z „Kurierem Wileńskim”.
Zmarł w Wilnie w wieku 39 lat, chorował na gruźlicę. Spoczywa na wileńskiej Rossie. Jego pogrzeb był swoistą manifestacją polskiego patriotyzmu, gdyż całe Wilno przyszło na cmentarz, aby się pożegnać z ulubionym poetą.
Władysław Syrokomla jest patronem jednej z polskich szkół Wilna.

Józef Ignacy Kraszewski

Józef Ignacy Kraszewski

Józef Ignacy Kraszewski – przyjechał do Wilna w 1829 r., krótko studiował medycynę, a potem literaturę na Uniwersytecie Wileńskim. Aresztowano go w 1830 r. po znalezieniu w mieszkaniu listów J. Lelewela, władze carskie podejrzewały, że pisarz brał udział w przygotowaniach powstania listopadowego.W więzieniu pisarz znajdował się do 1832 r., groziła J. I. Kraszewskiemu zsyłka na Kaukaz, ale skończyło się na areszcie domowym w Wilnie dzięki wstawiennictwu ciotki (przełożonej sióstr wizytek w Wilnie) u generał – gubernatora Wilna.
J.I. Kraszewski w Wilnie się urodził jako pisarz, wiele czasu spędzał w archiwach, czytał różne pamiętniki, badał pieśni, podania, dzieje Litwy, pisał swe pierwsze powieści, które wydawał w drukarni Gluksberga. J.I.Kraszewski jest patronem jednej z polskich szkół w Wilnie.

Stendhal, właśc. Henri Marie Beyle

Stendhal

Stendhal

Stendhal, właśc. Henri Marie Beyle (1783 – 1842) – pisarz francuski, autor znanej powieści „Czerwone i czarne” , brał udział w kampaniach Napoleona, m. in. w wyprawie na Rosję. W sierpniu, a następnie w grudniu 1812 r., na kilka dni zatrzymywał się w Wilnie, mieszkał przy ul. Wielkiej, w domu prof. medycyny Józefa Franka, wtedy przechowywano tu skarb armii francuskiej, obecnie mieści się ambasada francuska.
Latem przybył Henri Marie Beyle do Wilna jako intendent wojskowy, zimą, w mieście nad Wilią, w czasie ucieczki wojsk francuskich spod Moskwy, obserwował umierających z zimna i głodu wycieńczonych francuskich żołnierzy. Swój pogląd na wojnę wyraził w powieści „Pustelnia parmeńska".

Adam Mickiewicz

Adam Mickiewicz

Pomnik A. Mickiewicza

Adam Mickiewicz (1798 – 1855) – wybitny poeta doby romantyzmu. Przybył do Wilna z Nowogródka na studia na Uniwersytecie Wileńskim w 1815 r., wraz ze swymi przyjaciółmi w 1817 r. założył organizację filomatów - miłośników nauki. Po studiach, w latach 1819 – 1823, A. Mickiewicz pracował w Kownie w gimnazjum jezuitów, często też bywał w Wilnie, gdzie wydał w 1822 r. I tom poezji „Ballady i romanse”, natomiast w 1823 r. ukazał się również w Wilnie II tom poezji A. Mickiewicza:”Grażyna”, II i IV cz. „Dziadów”. Jesienią 1823 r. poeta został aresztowany wraz z innymi filomatami i osadzony w klasztorze bazylianów przekształconym na więzienie. Zgodnie z rozkazem cara opuścił Wilno i wyjechał do Rosji jesienią 1824 r., nigdy już na Litwę nie wrócił, a tęsknotę za krajem przelewał na papier.

Paweł Jasienica

USB

Paweł Jasienica, właściwie Leon Lech Beynar (1909 – 1970) – polski pisarz historyczny, autor takich utworów, jak „Polska Piastów”, „Polska Jagiellonów”, „Rzeczpospolita Obojga Narodów”.
Urodził się w Rosji, od 1920 r. zamieszkał z rodzicami w Wilnie, tu ukończył gimnazjum, studiował historię na USB, należał do Klubu Włóczęgów Wileńskich, współpracował z Polskim Radiem Wilno. Podczas II wojny światowej należał do AK, w lipcu 1944 r. brał udział w walkach o Wilno, po wojnie przedostał się do Krakowa.

Światopełk Karpiński

Światopełk Karpiński

Nagrobek Ś. Karpińskiego na Rossie

Światopełk Karpiński (1909 – 1940) – poeta, czołowy satyryk swoich czasów, współpracował z prasą satyryczną:”Cyrulik Warszawski”, „Szpilki”. Wydał zbiory wierszy „Ludzie wśród ludzi”, „Trzynaście wierszy”. Brał udział w obronie Warszawy, odznaczony Krzyżem Virtuti Militari. Przez zieloną granicę przedostał się do Wilna, tu mieszkał 5 miesięcy w dzielnicy Zarzecze przy ul. Połockiej. Zmarł nagłą śmiercią w niejasnych okolicznościach, dwutysięczny tłum ludzi odprowadzał poetę na wileńską Rossę.

Konstanty Ildefons Gałczyński

Konstanty Ildefons Gałczyński

Dom przy ul. Młynowej, w którym mieszkał K. I. Gałczyński

Konstanty Ildefons Gałczyński – mieszkał w Wilnie na Zarzeczu przy ul. Młynowej w latach 1934 – 1936. Współpracował z radiem wileńskim, prasą, napisał wiele pięknych wierszy o Wilnie, w tym mieście urodziła się w 1936 r. jego jedyna córka Kira.

Czesław Miłosz

Czesław Miłosz

Czesław Miłosz (1911 – 2004) – urodził się na Litwie, w Szetejniach nad rzeką Niewiażą niedaleko Kiejdan. Swą młodość spędził w Wilnie, ukończył tu gimnazjum im. króla Zygmunta Augusta, studiował polonistykę, a potem prawo na USB, należał do Klubu Włóczęgów Wileńskich, współpracował z radiem wileńskim, prasą, był członkiem grupy literackiej „Żagary”. Podczas drugiej wojny światowej przeszedł przez zieloną granicę z Wilna do Warszawy. W latach 90 – ych osiadł w Krakowie, gdyż, jak twierdził poeta „najbardziej zbliżony do Wilna”.

Romain Gary

Romain Gary

Romain Gary, właśc. Roman Kacew (1914 – 1980) – pisarz francuski pochodzenia żydowskiego, jako jedyny otrzymał dwukrotnie prestiżową Nagrodę Goncourt. Urodzony w Moskwie, na początku lat 20 – ych XX w. mieszkał z matką, która uciekła wraz z synem z bolszewickiej Rosji, przy ul. Wielka Pohulanka w Wilnie, obecnie ul. J. Basanavičiusa. Znajduje się tu pomnik pisarza nawiązujący do jego powieści autobiograficznej „Obietnica poranku”.Będąc jeszcze dzieckiem wyjechał do Warszawy, a stamtąd do Francji.