Kalwaria Wileńska znajduje się w dzielnicy Jerozolimka, 5 km od centrum miasta. Kościół oraz stacje Męki Pańskiej zaczęto budować po wypędzeniu Moskali z Wilna w połowie XVII w. i było to wotum dziękczynne za zwycięstwo nad wojskami rosyjskimi.
Inicjatorem budowy Kalwarii Wileńskiej był biskup wileński Jerzy Białłozor, który odbył pielgrzymkę do Ziemi świętej, by otrzymać wszystkie niezbędne informacje.
Teren wybrano górzysty, pagórkowaty, przypominający drogę Męki Pańskiej w Jerozolimie, pod budowę kalwarii przekazano około 170 ha ziemi z dóbr biskupich w Werkach.
Pierwszy kościół kalwaryjski pw. Znalezienia Krzyża Świętego był drewniany, po pożarze w końcu XVIII w. do budowy nowej świątyni przystąpił znany architekt Jan Krzysztof Glaubitz. Stworzył piękny kościół w stylu późnego baroku z dwiema strzelistymi rokokowymi wieżyczkami.
Msze św. są tu odprawiane w jęz. polskim i litewskim.
Do świątyni usytuowanej na wzgórzu prowadzą monumentalne schody składające się z 60 kamiennych stopni.
Kalwaria Wileńska składa się z 35 porozrzucanych po wzgórzach i dolinach leśnych stacji Męki Pańskiej, odległość między nimi jest identyczna jak w Jeruzalem. Długość Drogi Krzyżowej wynosi 7 km.
Władze sowieckie starały się zniszczyć tradycje nawiedzania miejsc świętych i dlatego w 1962 r. prawie wszystkie kapliczki wysadzono w powietrze, zostawiono 4 znajdujące się obok kościoła. Pomimo tego wierni nadal niedużymi grupkami pielgrzymowali do zrujnowanej Drogi Krzyżowej.
Do odbudowy kaplic przystąpiono, gdy Litwa odzyskała niepodległość - w 1990 r., prace trwały 12 lat. Odtworzono stacje z prywatnych środków, uroczyście konsekrowane zostały one w Zielone Święta 2002 r.
Obok kościoła krzyż upamiętniający Polaków – zesłańców, którzy zostali wywiezieni z terenów Wileńszczyzny w latach 1939 – 1956.
Krzyż ustawiono w maju 1990 r. z inicjatywy Polskiej Sekcji Wileńskiej Wspólnoty Więźniów Politycznych i Zesłańców.
Przez cały rok wierni pojedynczo albo niedużymi grupkami przemierzają ścieżki Drogi Krzyżowej w Kalwarii, najliczniej się gromadzą podczas Zesłania Ducha Świętego, czyli na Zielone Świątki.
Zgodnie z tradycją pielgrzymowanie do Kalwarii Wileńskiej rozpoczyna się zawsze 3 maja – Święto Odnalezienia Krzyża, zakończenie zaś 14 września – Święto Podwyższenia Krzyża.