fbpx
Dzisiaj jest: 6 Grudzień 2024    |    Imieniny obchodzą: Mikołaj, Emilian, Leontyna

Śladami J. Piłsudskiego

Zułów

Zułów – lit. Zalavas – wieś na Litwie, na Wileńszczyźnie, w rejonie święciańskim, w gminie Podbrodzie, nad Merą. W 1863 r. w dworze Zułów koło wsi Zułowo zamieszkali Maria z Billewiczów i Józef Wincenty Piłsudscy. Tu przyszło na świat 7 z 12 ich dzieci, jako czwarte 5 grudnia 1867 r. urodził się J. Piłsudski.

Zułów - miejsce urodzin J. Piłsudskiego

„W czasach Piłsudskich majątek w Zułowie należał do największych w okolicy: liczył około 11 tys. hektarów ziemi, lasów i łąk. Na teren dworski wiodła murowana brama z herbami Ogińskich, wcześniejszych jego właścicieli. Po obu stronach bramy, za murem okalającym otoczenie dworu, stały zabudowania gospodarcze: warsztat stolarski, stajnie i wozownie, gorzelnia, spichlerz. Na niewielkim wzniesieniu otoczonym zakolem Mery i starymi drzewami wznosił się stary modrzewiowy dwór na kamiennej podmurówce, z niewielkim oszklonym gankiem, nakryty wysokim gontowym dachem. Po bokach dworu usytuowane były oficyna i kuchnia, a przed frontem rozciągał się trawnik.”
Jerzy Surwiłło „Zdarzenia, fakty, anegdoty”

Oficyna w Zułowie

Wielki pożar latem 1875 r. zniszczył cały dwór wraz ze wszystkimi meblami i biblioteką. Piłsudscy zamieszkali w ocalałej oficynie, później zaś przenieśli się z dziećmi do Wilna. Do Zułowa przyjeżdżali jeszcze kilka lat na wakacje i święta, wtedy również mieszkali w oficynie.

Dąb Marszałka w Zułowie

Dąb – symbol wieczności, zasadzony w obrębie utrwalonych fundamentów dworu w Zułowie, w miejscu sypialni rodziców Marszałka, które wskazała Zofia Kadenacowa, siostra J. Piłsudskiego. Dąb zasadził prezydent RP Ignacy Mościcki wraz z Marszałkową podczas uroczystości 10 października 1937 r.

„Dał Polsce wolność, granice, moc i szacunek”

Rozległy teren 4,15 ha znajdujący się 60 km na północny wschód od Wilna, na którym stał dwór rodzinny J. Piłsudskiego, obecnie jest własnością Związku Polaków na Litwie. W trosce o pamięć ZPL umieścił tu pomnik.

Powiewiórka

Kościół w Powiewiórce Dzwonnica przy kościele w Powiewiórce Kościół w Powiewiórce Kościół w Powiewiórce

Józef Piłsudski został ochrzczony 15 grudnia 1867 r. jako 10-dniowe niemowlę w parafialnym kościółku św. Kazimierza we wsi Powiewiórka, 8 km od Zułowa.
Świątynia zbudowana w połowie XVIII w., a następnie gruntownie przebudowana w połowie XIX w. Fundatorami kościółka są przedstawiciele rodu Soroków, którzy w XVIII w. byli właścicielami pobliskiego majątku Sorokpol, dlatego kościół i parafia w Powiewiórce i w dobie obecnej są nazywane sorokpolskimi.

Metryka chrztu Józefa Piłsudskiego

Metryka chrztu Józefa Piłsudskiego w kościele św. Kazimierza, spisana w jęz. rosyjskim, w przekładzie na jęz. polski brzmi następująco: ”Rok 1867, dnia 15 grudnia w Sorokpolu, w kościele rzymskokatolickim ksiądz Tomasz Woliński, proboszcz tego kościoła ochrzcił z zachowaniem wszystkich obrządków Sakramentu imieniem Józef Klemens niemowlę płci męskiej urodzone 1867 roku dnia 5 grudnia w dobrach Zułów parafii Sorokpolskiej, syna małżonków ślubnych Józefa i Marii z Billewiczów Piłsudskich stanu szlacheckiego. Trzymali do chrztu Józef Marcinowski z Konstancją Rogalską, oboje szlachetnie urodzeni.”

Chrzcielnica, z której chrzczono J. Piłsudskiego

Chrzcielnica, z której w grudniu 1867 r. był chrzczony Józef Piłsudski.

”Kościół Sorokpolski, miejsce chrztu Marszałka Józefa Piłsudskiego, Wodza Narodu, od synów tej ziemi.”

Tablica z 1927 r. na chórze w kościele w Powiewiórce z napisem: ”Kościół Sorokpolski, miejsce chrztu Marszałka Józefa Piłsudskiego, Wodza Narodu, od synów tej ziemi.”

Letnia rezydencja J. Piłsudskiego

Letnia rezydencja J. Piłsudskiego Letnia rezydencja J. Piłsudskiego

Klasycystyczny dworek w Pikieliszkach z początku 19 w., od 1930 r. należał do Aleksandry i Józefa Piłsudskich. Marszałek chętnie tu spędzał długie letnie urlopy, podczas których dużo czytał, łowił ryby, jeździł do pobliskiego Wilna, spotykał się z legionistami.
Obecnie mieści się tu biblioteka wsi Pikieliszki.